Zadzwoń

517-473-534

Psychoterapia poznawczo - behawioralna

Dlaczego terapia poznawczo - behawioralna?

Psychoterapia poznawczo-behawioralna uznana jest za najlepiej udokumentowany i przebadany pod kątem skuteczności nurt terapii zaburzeń emocjonalnych.

Jest konkretną, zorientowaną na cel oraz teraźniejszość formą psychoterapii. Ma jasną strukturę. Przeszłe wydarzenia (głównie te z okresu dziecięcego) mają przede wszystkim znaczenie w zrozumieniu przyczyn trudności pacjenta.

Psychoterapia jest poprzedzona konsultacjami psychologicznymi, które służą lepszemu poznaniu pacjenta, diagnozy problemów, ustaleniu celów terapii oraz nawiązaniu relacji terapeutycznej. Spotkania odbywają się najczęściej raz w tygodniu, a długość psychoterapii zależy od specyfiki zaburzenia, nasilenia objawów oraz zaangażowania pacjenta w proces terapeutyczny.

Psychoterapia poznawczo–behawioralna zwana także terapią kognitywno–behawioralną (cognitive–behavioral therapy – CBT), jest metodą leczenia zaburzeń psychicznych, trudności emocjonalnych oraz problematycznych zachowań.

Jest konkretną, zorientowaną na cel oraz teraźniejszość formą psychoterapii. Ma jasną strukturę. Przeszłe wydarzenia (głównie te z okresu dziecięcego) mają przede wszystkim znaczenie   w zrozumieniu przyczyn trudności pacjenta.

 

Psychoterapia jest poprzedzona konsultacjami psychologicznymi, które służą lepszemu poznaniu pacjenta, diagnozy problemów, ustaleniu celów terapii oraz nawiązaniu relacji terapeutycznej. Spotkania odbywają się najczęściej raz w tygodniu, a długość psychoterapii zależy od specyfiki zaburzenia, nasilenia objawów oraz zaangażowania pacjenta w proces terapeutyczny.

Psychoterapia poznawczo–behawioralna zwana także terapią kognitywno–behawioralną (cognitive–behavioral therapy – CBT), jest metodą leczenia zaburzeń psychicznych, trudności emocjonalnych oraz problematycznych zachowań.

 

U podstaw terapii poznawczo–behawioralnej leży założenie, że poprzez zmianę dezadaptacyjnego (błędnego, rodzącego cierpienie) sposobu myślenia można uzyskać zmianę nastroju i zachowania.

 

Celem terapii poznawczo-behawioralnej jest:

  • Rozpoznanie negatywnych myśli i przekonań na temat siebie, świata i innych.
  • Dostrzeżenie ich destrukcyjnego wpływu na emocje i zachowanie.
  • Przeformułowanie negatywnych przekonań i zastąpienie ich alternatywnymi przekonaniami, dzięki którym pacjent w znaczący sposób poprawia swoje funkcjonowanie emocjonalne i społeczne.
  • Wprowadzenie eksperymentów behawioralnych jako najskuteczniejszych metod wywoływania zmiany w terapii poznawczej. Eksperymenty to działania planowane na sesji oraz pomiędzy sesjami. Pacjent (przy ścisłym wsparciu terapeuty,) w sposób zaplanowany doświadcza trudnych sytuacji, konfrontuje się z nimi, sprawdza prawdziwość swoich przekonań i buduje bardziej realistyczne i adaptacyjne przekonania.
  • Zachęcanie pacjenta do pracy między sesjami – bardzo ważny element terapii, który wpływa na jej skuteczność.
  • Relacja pacjenta i terapeuty oparta jest na ścisłej współpracy i zaufaniu. Wiadomo, iż za skuteczność psychoterapii odpowiada w około 80 % prawidłowa relacja terapeutyczna. Można powiedzieć, że w ramach terapii poznawczo–behawioralnej terapeuta i klient/pacjent działają jak zespół badawczy i wspólnie poszukują nieoptymalnych sposobów myślenia, czucia i zachowania się oraz sposobów najskuteczniejszej i najlepszej dla klienta/pacjenta ich zmiany.

 

Terapeuta stosuje techniki CBT, aby pomóc pacjentowi/klientowi zweryfikować własne wzorce myślenia i własne przekonania oraz zastąpić „błędy w myśleniu” bardziej realistycznymi i efektywnymi myślami, redukując w rezultacie dyskomfort i ograniczając samoograniczające zachowania m.in.

 

  • dialog sokratejski
    – metoda polegająca na umiejętnym zadawaniu pytań przez terapeutę, w sposób umożliwiający klientowi/pacjentowi samodzielne zidentyfikowanie błędów lub zafałszowań we własnym myśleniu. Metoda nawiązuje do greckiego filozofa Sokratesa, który zasłynął między innymi z charakterystycznego sposobu dyskutowania z rozmówcami, których poglądów nie podzielał. Poprzez samo zadawanie pytań pozwalał im odkryć błędy logiczne we własnym rozumowaniu,
  • zapis myśli
    – metoda polegająca na rozwinięciu umiejętności bardziej uważnego, świadomego i zdystansowanego przyglądania się własnym myślom w celu samodzielnego identyfikowania błędów i zniekształceń w ich treści. Uwzględnia systematyczne spisywanie myśli w określony sposób oraz ich ustrukturowaną analizę,
  • zadania domowe
    – pomagają w sposób empiryczny (doświadczalny) badać i weryfikować posiadane przekonania. Np. jeśli ktoś jest głęboko przekonany, że z powodu wstydu „nie potrafię inicjować rozmowy z innymi”, może wspólnie z terapeutą ustalić zadanie by zapytać 5 przypadkowych osób o godzinę, pogodę, drogę itp. Zadania pomagają także utrwalać i rozwijać nowe umiejętności i sposoby radzenia sobie,
  • ekspozycja
    – w przypadku zaburzeń lękowych, ekspozycja oznacza świadome, planowane i celowe narażenie się na obiekt lęku (np. pająka, uczucie duszności, przebywanie w zamkniętym pomieszczeniu) by oduczyć się lękowej reakcji, oswoić lęk i nauczyć się reagować w bardziej adaptacyjny sposób. Ekspozycja może przyjąć formę tzw. systematycznej desensytyzacji – stopniowego, kontrolowanego oswajania lękotwórczego obiektu,
  • przeformułowanie poznawcze
    – polega na stopniowym zastępowaniu „starych, niefunkcjonalnych” przekonań bardziej adekwatnymi i służącymi danej osobie. Motorem przeformułowania przekonania może być m.in. dialog sokratejski, ekspozycja lub inny eksperyment behawioralny.zo-behawioralnej jest:
  • rozpoznanie negatywnych myśli i przekonań,
  • zaobserwowanie ich zgubnego wpływu na emocje i wpływu emocji na zachowanie,
  • przeformułowanie przekonań, aby w ich następstwie pojawiały się zdrowsze emocje, a pacjent nie zachowywał się w bolesny dla siebie i innych sposób.